Bandaranaike qua đời vào ngày 10 tháng 10 năm 2000 tại Kadawatha vì một cơn đau tim, khi bà đang trên đường về nhà ở Colombo.[154] Bà đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử quốc hội, được tổ chức vào ngày hôm đó.[46] Sri Lanka tuyên bố quốc tang hai ngày. Các đài phát thanh nhà nước cũng từ bỏ chương trình thường nhật của họ để bật nhạc tang lễ.[155] Thi hài của Bandaranaike được đặt trong tòa nhà quốc hội và đám tang của bà sau đó đã diễn ra tại Horagolla, nơi bà được chôn cất trong lăng mộ gia tộc Horagolla Bandaranaike Samadhi, ban đầu được xây dựng cho chồng bà.[156]

Vào thời điểm trong lịch sử khi ý tưởng về một người phụ nữ lãnh đạo một quốc gia gần như không thể tưởng tượng được với công chúng,[120] Bandaranaike đã giúp nâng cao nhận thức toàn cầu về năng lực của phụ nữ.[111] Bên cạnh những đóng góp của chính bà cho Sri Lanka, các con của bà đã tham gia vào sự phát triển của đất nước. Cả ba người con đều giữ các vị trí nổi bật của quốc gia; ngoài vai trò của Anura và Chandrika trong chính phủ,[21][157][158] Sunetra, con gái của Bandaranaike làm thư ký chính trị cho bà vào những năm 1970 và sau đó trở thành một nhà hoạt động từ thiện.[111][120] Cặp vợ chống Bandaranaike đã giúp phá vỡ các rào cản xã hội ở Sri Lanka trong những năm qua,[10][21] thông qua các chính sách xã hội chủ nghĩa mà họ ban hành.[56][159]

Trong ba nhiệm kỳ tại vị của mình, Bandaranaike đã lãnh đạo đất nước thoát khỏi quá khứ thuộc địa và đi đến độc lập chính trị với tư cách là một nước cộng hòa. Thực hiện các chính sách xã hội chủ nghĩa trong Chiến tranh Lạnh, bà đã cố gắng quốc hữu hóa các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế và thực hiện cải cách ruộng đất để mang lại lợi ích cho người dân bản địa,[120] mong muốn chấm dứt chủ nghĩa ưu tãi chính trị thiên vị cho giới tinh hoa được giáo dục theo phương Tây.[111] Một mục tiêu chính trong các chính sách của bà là giảm sự chênh lệch về dân tộc và kinh tế xã hội ở nước này,[92] mặc dù việc bà không giải quyết thỏa đáng các nhu cầu của người dân Tamil đã dẫn đến nhiều thập kỷ xung đột và bạo lực ở nước này.[111] Là một trong những người sáng lập Phong trào Không liên kết,[120] Bandaranaike đã đưa Sri Lanka trở nên nổi bật trong số các quốc gia tìm cách giữ trung lập với ảnh hưởng của các siêu cường.[160] Bà đã làm việc để củng cố các liên minh giữa các quốc gia ở miền Nam toàn cầu,[50] và tìm cách giải quyết các vấn đề ngoại giao, chống lại sự bành trướng hạt nhân.[72][92]

Mặc dù có vinh dự là thủ tướng phụ nữ đầu tiên của thế giới Bandaranaike, các học giả nghiên cứu chính trị đã nhận xét rằng Bandaranaike có giá trị tượng trưng mạnh mẽ, nhưng cuối cùng ít có tác động đến đại diện chính trị của phụ nữ ở Sri Lanka.[161] Mặc dù Bandaranaike bày tỏ niềm tự hào về vị trí lãnh đạo phụ nữ - tự coi mình là "Mẹ của nhân dân" - bà không đặt trọng tâm cá nhân hay chính trị vào các vấn đề của phụ nữ.[162] Việc bổ nhiệm bộ trưởng phụ nữ đầu tiên, Siva Obeyesekere, vào Nội các Sri Lanka năm 1976, ít mang tính cách mạng do thực tế rằng Obeyesekere là họ hàng của Bandaranaike, theo xu hướng bổ nhiệm người than vào các vị trí cấp cao trong trong chính phủ của bà.[163]

Cho tới năm 1994, mặc dù Bandaranaike và con gái giữ những vị trí cao nhất là tổng thống và thủ tướng, Sri Lanka tiếp tục là nước xếp vào nhóm có tỉ lệ phụ nữ tham gia vào chính trị thấp nhất châu Á.[164] Năm 2010, kỉ niệm 50 năm Bandaranaike được bầu làm thủ tướng nữ đầu tiên thế giới, nghị sĩ Rosy Senanayake than phiền rằng chỉ 4.5 thành viên quốc hội là phụ nữ, đòi hỏi phải lập một hạn ngạch đặc biệt ở Quốc hội cho pụ nữ[165]. Một hạn ngạch như vậy, ở mức 25%, được thông qua năm 2016.[166]